7 trường hợp bắt buộc đăng ký thường trú từ năm 2025: Người dân cần lưu ý để tránh bị phạt tiền

Từ năm 2025, Luật Cư trú 2020 và các nghị định hướng dẫn bắt đầu được thực thi nghiêm ngặt hơn, đặc biệt trong quản lý thường trú. Theo quy định mới, có 7 trường hợp cụ thể mà người dân bắt buộc phải đăng ký thường trú nếu không muốn bị xử phạt hành chính. Đây là điểm rất quan trọng bởi việc đăng ký cư trú không chỉ là thủ tục pháp lý mà còn gắn chặt với nhiều quyền lợi thiết yếu của công dân.

Vì sao cần phải đăng ký thường trú đúng hạn?

Thường trú là cơ sở pháp lý để xác định nơi ở ổn định, phục vụ cho các thủ tục hành chính như cấp giấy tờ cá nhân, hưởng chế độ bảo hiểm, cho con đi học, hoặc thực hiện quyền công dân tại địa phương. Nếu không đăng ký thường trú đúng thời hạn, cá nhân không chỉ gặp khó khăn trong các giao dịch hành chính mà còn có thể bị xử phạt từ 500.000 đến 1.000.000 đồng.

7 trường hợp phải đăng ký thường trú trong năm 2025

1. Chuyển đến chỗ ở hợp pháp do chính mình sở hữu

Khi công dân mua nhà, xây nhà hoặc có nơi ở thuộc quyền sở hữu của bản thân, họ có trách nhiệm đăng ký thường trú tại địa chỉ đó. Đây là yêu cầu bắt buộc, bởi cơ quan quản lý cần cập nhật thông tin mới để đảm bảo chính xác dữ liệu cư trú.

2. Chuyển đến chỗ ở hợp pháp không thuộc quyền sở hữu, nhưng có sự đồng ý từ chủ hộ và chủ sở hữu

Đây là trường hợp phổ biến với các mối quan hệ gia đình. Ví dụ: vợ về sống cùng chồng, con cái chuyển đến sống cùng cha mẹ, hoặc ông bà sống cùng cháu. Chỉ cần có sự đồng thuận từ chủ hộ và chủ sở hữu nơi ở, người dân hoàn toàn có thể đăng ký thường trú.

3. Thuê, mượn hoặc ở nhờ nhà người khác

Người thuê trọ, mượn nhà hoặc ở nhờ cũng phải đăng ký thường trú nếu đáp ứng điều kiện: có sự đồng ý của chủ sở hữu, sự đồng thuận của chủ hộ (nếu nhập vào hộ gia đình), và diện tích sử dụng tối thiểu theo luật quy định – thường không dưới 8m² sàn/người.

4. Sống tại cơ sở tín ngưỡng, tôn giáo có công trình phụ trợ để ở

Những cá nhân tham gia hoạt động tôn giáo lâu dài và được người đại diện hợp pháp của cơ sở đồng ý, hoặc những người yếu thế như trẻ em mồ côi, người khuyết tật, người không nơi nương tựa được cơ sở tiếp nhận, đều có quyền đăng ký thường trú tại đó.

5. Được chăm sóc tại cơ sở trợ giúp xã hội

Người sống trong cơ sở bảo trợ xã hội cũng cần đăng ký thường trú nếu được người đứng đầu cơ sở đồng ý. Trường hợp chuyển về sống cùng hộ gia đình nhận chăm sóc, thủ tục đăng ký cần sự chấp thuận từ cả chủ hộ và chủ sở hữu chỗ ở hợp pháp.

6. Sinh sống lâu dài trên phương tiện di chuyển

Những người lấy phương tiện (như tàu, thuyền, xe…) làm nơi ở thường xuyên có thể đăng ký thường trú tại đó. Tuy nhiên, phương tiện phải đáp ứng điều kiện pháp lý: được đăng ký, đăng kiểm hoặc có xác nhận của cơ quan chức năng. Ngoài ra, cần có giấy xác nhận của UBND cấp xã nơi phương tiện neo đậu thường xuyên.

7. Người chưa thành niên

Đối với trẻ em và người dưới 18 tuổi, việc đăng ký thường trú phải có sự đồng ý của cha mẹ hoặc người giám hộ. Trường hợp đặc biệt, nếu Tòa án có quyết định về nơi cư trú, quyết định này sẽ là cơ sở pháp lý để tiến hành thủ tục.

Thời hạn đăng ký và mức xử phạt nếu vi phạm

Người dân thuộc các trường hợp kể trên cần thực hiện thủ tục đăng ký trong vòng 12 tháng kể từ ngày đủ điều kiện. Nếu cố tình không đăng ký, hành vi này sẽ bị coi là vi phạm hành chính trong lĩnh vực cư trú. Mức phạt dao động từ 500.000 đồng đến 1.000.000 đồng, tùy theo mức độ và tính chất vi phạm.

Lời khuyên dành cho người dân

Để tránh rắc rối, mỗi người nên:

Chủ động cập nhật thông tin cư trú ngay sau khi có sự thay đổi về chỗ ở.

Giữ đầy đủ giấy tờ chứng minh quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng chỗ ở.

Tham khảo hướng dẫn từ công an cấp xã/phường để nắm rõ thủ tục và hồ sơ cần thiết.

thanks you