“Nằm nghe gió thổi sau hè” cuốn sách như tấm vé khứ hồi trở về nhà cũ

Trong nhịp sống hối hả, có một cuốn sách mở ra cánh cửa trở lại nơi ai cũng từng đi qua: tuổi thơ. “Nằm nghe gió thổi sau hè” đưa người đọc trở về hiên nhà cũ, nơi thời gian vừa dịu dàng vừa nghiệt ngã—vừa giúp ta lớn khôn, vừa làm những kỷ niệm xa dần như mây khói. Tác phẩm gợi nhắc hành trình trưởng thành và nỗi mong mỏi được một lần “bé lại”, để thấy mình thêm lần nữa giữa vòng tay gia đình.

Ảnh: internet

Mận – tuổi thơ nghèo mà sáng trong

Nhân vật trung tâm là Mận, cô bé lớn lên ở miền quê thiếu thốn nhưng giàu tiếng cười. Những ngày băng đồi, lội suối rủ nhau mang về “chiến lợi phẩm” chất đầy chiếc nón lá—sim rừng chín mọng, dủ dẻ vàng ươm, sương sâm mát rượi—trở thành dấu mốc rực rỡ của một mùa hè dài bất tận. Bữa cơm nhà đơn sơ mà ấm: món “canh nhà giàu” giản dị, gian bánh xèo mùa đông của bà, chiếc bánh thơm lừng mùi trứng… từng chi tiết làm nên cảm giác đủ đầy theo cách của người quê.

Ảnh: internet

Bà – điểm tựa của một tuổi nhỏ

Bà hiện lên như bóng mát suốt dọc tuổi thơ, thương cháu đến mức “dỗi” cả hàng xóm khi ai đó lỡ lời chê bai; của ngon vật lạ đều nhường phần cho chị em Mận. Đồng tiền bà dành dụm sau buổi bán bó rau, trái mướp được gói ghém cẩn thận, đưa vào tay cháu như trao cả yêu thương. Trong ký ức ấy có cả mùi trầu phảng phất, đôi tay nhăn nheo, tiếng cười giòn lúc sum vầy—những chi tiết nhỏ mà neo chặt một “mái nhà”.

Rung động đầu đời, những lần khóc–cười đáng nhớ

Bên cạnh tình thân là những va đập đầu đời: nỗi buồn của chị Hai khi lần đầu thất tình; bức thư tay bối rối Mận viết cho người thương và cảm giác muốn… chui khỏi cửa mỗi khi cả xóm đã biết chuyện. Tuổi nhỏ cũng có những “phi vụ” tinh nghịch: chạy trốn vì bứt quá tay sương sâm, rồi sợ ba mắng. Những mẩu chuyện ấy được kể bằng giọng mộc mạc, vừa hóm hỉnh vừa trong trẻo, khiến người đọc nhiều phen bật cười rồi bỗng lặng đi.

Ảnh: internet

Cánh diều, cơn mưa và khát vọng bay cao

Một cơn mưa lớn hất văng chiếc diều giấy xuống vũng bùn, để lại hụt hẫng của đứa trẻ yêu bầu trời. Từ đó nhen lên mơ ước về một “con chim lửa” mạnh mẽ—hình ảnh ẩn dụ cho khát vọng vượt thoát khó nghèo, không dễ bị đời xô ngã. Sợi chỉ mảnh treo diều như đường viền của ước mơ: càng căng mới càng bay.

Khi lớn rồi mới biết đường về nhà xa

Tác phẩm dẫn người đọc đi qua những lát cắt đời thường: theo mẹ đốn củi, trồng mì, gieo mồng tơi; ngắm mùa xuân chớm nụ, tia nước rung trên luống rau xanh; thòm thèm giỏ bánh ngày Tết. Rời quê vào phố, giữa tiếng xe dồn dập và ánh đèn lạnh, nhân vật chỉ mong một tối nằm võng, nghe gió thổi phía sau hè, để nỗi nhớ được xoa dịu. Đằng sau câu chuyện gia đình là cảm thức về “nhà” như nơi nâng đỡ ta đi qua bão giông.

Ảnh: internet

Từ ý tưởng cá nhân đến bản thảo 40.000 chữ

“Nằm nghe gió thổi sau hè” là tập tản văn đầu tay của tác giả Hải Dương, ra đời từ một chuỗi bài viết về “những miền dấu yêu”: ngôi nhà, cánh đồng, giậu mồng tơi… Hành trình viết bắt đầu từ các bản thảo rời rạc rồi được xâu chuỗi thành 40.000 chữ, in bởi NXB Văn học (liên kết Tri thức Trẻ). Tác giả gọi cuốn sách là cách “giữ ký ức bằng con chữ”, khi có những chuyện đã thuộc về mười, hai mươi năm trước.

Mầm mống đầu tiên của dự án đã có từ năm 2021; đến đầu 2023, bản thảo mới hoàn thiện. Từ một giấc mơ đặt tên “Những miền dấu yêu”, tác giả chuyển sang dùng chính tiêu đề bài viết “Nằm nghe gió thổi sau hè” cho cả cuốn sách—một lựa chọn tự nhiên như cách gió tìm về khoảng sân quen.

Vì sao cuốn sách chạm đến nhiều người?

Không có những chiêu trò văn phong, tác giả chọn tiết điệu chậm, chú trọng xúc giác và mùi hương: từ mùi trầu nơi vạt áo bà, hương bánh vừa nướng tới tiếng võng đưa. Chính việc cất giữ những điều “nhỏ xíu mà thân thương” làm nên sức lay động: ai cũng thấy mình đâu đó trong món canh giản dị, trong cánh diều bị mưa xé, trong cảm giác ngại ngùng của một lá thư tay đầu tiên. Vì vậy, “Nằm nghe gió thổi sau hè” giống như chiếc vé hồi hương đặt sẵn cho những người đã trưởng thành, nhất là những ai đang sống xa quê.

thanks you